KONCENTRYCZNY I EKSCENTRYCZNY TRENING Z CIĘŻARAMI

przysiadW programie badań obejmującym okres 20-tygodniowy trzy grupy mężczyzn wykonywały dwa razy tygodniowo wyciskanie nogami na suwnicy i prostowanie nóg na maszynie. Jedna grupa robiła pięć serii po 8-12 powtórzeń, ograniczając się wyłącznie do pracy koncentrycznej na maszynie. Po każdej koncentrycznej fazie ruchu stos obciążników pasywnie powracał na swoje miejsce, ubezpieczany przez hydraulicznego „robota”. Po jednosekundowej przerwie odpoczynkowej rozpoczynało się następne powtórzenie.

Członkowie drugiej grupy kontrolowali ruch ciężaru także w jego drodze powrotnej – dokładnie tak, jak robi się to podczas normalnego wykonywania prostowania nóg czy wypychania na suwnicy. Ponieważ działanie mięśni u członków tej grupy było dwukrotnie dłuższe w porównaniu z pierwszą grupą, do badań włączono także trzecią grupę. Wykonywali oni – tak jak pierwsza grupa – jedynie pracę koncentryczną, ale dodatkowo robili pięć serii, tak aby zasadniczo wykonywać taką samą ilość pracy zewnętrznej, jak grupa wykorzystująca zarówno koncentryczną, jak i ekscentryczną fazę ruchu.
Wszystkie trzy grupy stopniowo zwiększały ciężary w całym okresie treningowym, tak aby utrzymywać się w granicach 8-12 powtórzeń w serii. Podczas gdy u obu grup wykonujących fazy koncentryczne wystąpiły zastoje treningowe, to członkowie grupy wykonującej pracę koncentryczno-ekscentryczną byli w stanie zwiększać obciążenia z tygodnia na tydzień, w przedziale całego 20-tygodniowego okresu treningowego. Pięć osób wykonujących pracę koncentryczno-ekscentryczną wykazało się największym (26-29%) wzrostem siły (przy 3 powtórzeniach z maksymalnym ciężarem). Ale co ważniejsze, stwierdzono u nich największą hipertrofię mięśniową.

25-procentowy wzrost wymiarów włókien mięśniowych zaobserwowany wśród członków grupy koncentryczno-ekscentrycznej był wynikiem hipertrofii zarówno szybkokurczliwych, jak i wolnokurczliwych włókien mięśniowych. W grupie wykonującej fazę koncentryczną, ale z podwójną liczbą serii, zaobserwowano powiększenie się wymiarów jedynie włókien szybkokurczliwych. W przypadku grupy wykonującej tylko fazę koncentryczną, przy takiej samej liczbie serii jak grupa koncentryczno–ekscentryczna, nie stwierdzono znaczniejszej hipertrofii. Interesujące jest, że po przerwaniu treningów i ponownym sprawdzianie, przeprowadzonym po miesiącu trenowania, ci ćwiczący, którzy wykonywali pracę ekscentryczną, w dużo większym stopniu zachowali nabyty wzrost siły i masy mięśniowej niż członkowie pozostałych grup, wykonujący jedynie ruchy koncentryczne.

Czego możemy się nauczyć na podstawie tych eksperymentów? No cóż, mistrzowie kulturystyki od dawna wiedzą, że muszą wykonywać zarówno pracę koncentryczną, jak i ekscentryczną. Tak jak miało to miejsce w wielu innych przypadkach, badania naukowe mogą zwykle potwierdzić tylko to, co poznano na podstawie wieloletnich, praktycznych doświadczeń. Po prostu wykazaliśmy, że nie można uzyskać znaczniejszych przyrostów masy mięśniowej, jeśli nie wykonuje się negatywnych powtórzeń. Jednakże praca ekscentryczna może być wykonywana z mniejszym lub większym natężeniem. Można tutaj stwierdzić, że jeśli ćwiczenia wykonywane są dokładnie i ruch jest w pełni kontrolowany, to nie zawsze potrzebne jest zwiększenie ciężarów. Niezależnie od tego, co powiedzą niektórzy producenci sprzętu treningowego, wygląda na to, że nie można osiągnąć takich samych rezultatów, ćwicząc na maszynach z kontrolowaną prędkością ruchu, jak ze swobodnymi ciężarami.